سود عملیاتی

سود عملیاتی
مشاوره رایگان
برای دریافت مشاوره در مورد چگونگی عضویت در صندوق و شرایط سبد های مختلف کافیست عدد 2 را به سامانه زیر پیامک کنید.
- 02191004770
- [email protected]
- تهران، خیابان بهشتی، پلاک 436، طبقه 4، واحد 15
خانه / سرمایه گذاری و بورس / سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟
سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟
برای هر شخصی هدف از سرمایه گذاری در هر بازاری کسب سود می باشد پس سود و زیان یکی از مهمترین مفاهیمی می باشد که سهامداران در فعالیتهای اقتصادی و سرمایه گذاری خود باید با آن آشنا باشند. بر همین اساس افراد باید با انواع سود و مفاهیم آنها آشنا شوند.
این مقاله را برای اینکه بدانید سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟ و این دو چه تفاوتی با هم دارند مطالعه نمایید.
منظور از سود عملیاتی و غیر عملیاتی چیست؟
برای اینکه یک سرمایه گذاری سودمند داشته باشید باید پیش از هر کاری به بررسی بازار مورد نظر و عوامل تاثیر گذار بر رشد آن را مورد بررسی قرار دهید و برای انجام این کار باید به برخی اصطلاحات مربوط به آن آشنا باشید در ادامه این مطلب به تعریف برخی از این اصطلاحات همچون سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی می پردازیم.
سود عملیاتی چیست؟
سود عملیاتی میزان سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را تعیین می نماید. سود عملیاتی بیانگر باقیمانده سود پس از محاسبه همه هزینههای عملیاتی مربوط به واحد تجاری می باشد و علاوه بر بهای تمامشده کالای فروش رفته، هزینههای عمومی، اداری و هزینههایی مانند بیمه و اجاره، حملونقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته خواهد شد و بطور کلی همه هزینههایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری ضروری هستند، حتما باید در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته شوند.
سود عملیاتی همانند سود ناخالص در بردارنده بهرههای پرداختی بابت درآمد ناشی از سرمایهگذاریها، مالیات و بدهیها نمیشود. سود عملیاتی قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را مشخص میکند.
گفتنی است همه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام عملیات اصلی خود کسب میکنند، درآمدهای عملیاتی شرکت محسوب میشود. همچنین همه هزینههایی که در فرایند این درآمدهای عملیاتی ایجاد شوند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت هستند.
همه درآمدهایی که شرکتها به واسطه انجام عملیات اصلی خود کسب کند، درآمدهای عملیاتی شرکت و همه هزینههایی که در پروسه سود عملیاتی این درآمدهای عملیاتی ایجاد می شوند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت هستند و از اختلاف بین درآمدهای عملیاتی و هزینههای عملیاتی شرکت سود عملیاتی به دست می آید. در ادامه با یک مثال سود عملیاتی رو توضیح می دهیم.
بطور مثال درآمد کسب شده از محل فروش اتومبیل برای یک شرکت اتومبیل سازی مانند ایران خودرو یک درآمد عملیاتی است اما درآمد حاصل از فروش یک ساختمان متعلق به شرکت ایران خودرو، یک درآمد عملیاتی نیست.
سود غیرعملیاتی چیست؟
سود غیرعملیاتی برخلاف سود عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت می باشد. سود غیرعملیاتی معمولا مربوط به سود حاصل از سرمایهگذاریها و سهام، سود حاصل از فروش داراییهای غیرمنقول، سود حاصل از اوراق مشارکت و… است که امکان دارد قسمتی از آن سود غیر مستمر باشد.
برای تعیین و محاسبه سود غیر عملیاتی و غیر مستمر که ناشی از فروش داراییهای غیرمنقول هم می باشد باید درآمد حاصل از فروش دارایی ذکر شده را از بهای تمام شده تاریخی آن کم کرده تا سود غیرعملیاتی آن بدست بیاید.
یک مثال برای سود غیرعملیاتی
به طور مثال شرکت پتروشیمی شازند اراک با نماد شاراک محصولات شیمیایی زیر را تولید میکند که چند محصول شیمیایی آن بصورت زیر است.
- پلی اتیلن سبک خطی
- اتیلن گلایکول
- پلی پروپیلن
- هیدروکربور A80
- پلی اتیلن سنگین
- پلی بوتاداین
- دو اتیل هگزانول
همه محصولات نام برده شده بعد از اینکه به فروش برسند برای شاراک درآمد عملیاتی و سپس سود عملیاتی به وجود می آورند.
اما در کنار فروش این محصولات فکر کنید که شاراک در حسابهای بانکی کوتاهمدت خود مقداری پول نقد دارد که هر ماه مقداری از بانک سود دبه دست می آورد که این سودِ حاصل از پول نقد سپرده گذاری شده در بانک سود غیر عملیاتی محسوب می شود.
و این دو سود کسب شده در دو حساب مختلف با نام سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی درج میشوند به این صورت که سود فروش محصولات در حساب سود عملیاتی و سود بانکی در حساب سود غیر عملیاتی منظور می گردد.
تفاوت سود عملیاتی و غیر عملیاتی در چیست؟
سود غیر عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت ، مانند سود حاصل از سرمایهگذاریها و خرید و فروش سهام، سود حاصل از فروش داراییهای غیرمنقول، سود حاصل از اوراق مشارکت و… می باشد اما سود عملیاتی مربوط به فعالیت های مرتبط با موضوع اصلی شرکت می باشد.
نحوه محاسبه اختلاف بین سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی در شرکت های مختلف اهمیت بسیار زیادی دارد. از مهم ترین مسائل که باید به آن توجه شود مسائل مالی آن شرکت می باشد.
در این زمینه مدیران مالی می توانند تاثیر بسزایی در انجام درست خرج و مخارج ها و همچنین حسابرسی درست داشته باشند که این امر نیاز به دقت و تخصص بالایی دارد.
مدیران می توانند در نتیجه کسب آموزش های تخصصی لازم در زمینه انواع محاسبات مالی و تکنیک های کاربردی از طریق کارشناسانی مجرب موفقیت های لازم را در این زمینه کسب نموده و در نتیجه به بهترین شکل مدیریت خود را به انجام رسانند.
هدف از انتشار این مقاله تعریف و بررسی سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی و آشنایی سرمایه گذاران با تفاوت میان این دو می باشد. امیدواریم از مطالعه آن رضایت خاطر داشته باشید.
Compatible data.
Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipis scing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua.
enim ad minim veniam quis nostrud exercita ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat.
- Pina & Associates Insurance
- Payment at Contingency
- Amount of Payment
Two Most-Cited Reason
Consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore dolore magna aliqua. enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex commodo consequat. duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate.
سود عملیاتی | نحوه محاسبه | روش استفاده | محدودیت ها
نحوه محاسبه سود عملیاتی چگونه است؟
شاید برای شما هم این سوال پیش آمده باشد که سود عملیاتی چیست و چگونه می توان آن را محاسبه کرد؟ این سود در جریان وجوه نقدی و عملیاتی با شرکت های دیگر ایجاد می شود و با هدف اینکه مدیریت در کدام یک ازدوره های مالی و تحت چه شرایطی است پایه گذاری شده است. به طور کلی برای محاسبه سود عملیاتی باید از فروش خالص یا درآمد های حاصل از خدمات مبلغ بهای تمام شده کالای فروش رفته یا بهای تمام شده خدمات ارایه شده کسر گردد، تا سود ناخالص به دست آید و بعد هزینه های عملیاتی را کسر می کنیم تا سود عملیاتی محاسبه شود. در این سود حاشیه ای وجود دارد، که به آن، حاشیه سود عملیاتی، می گویند که از تقسیم سود عملیاتی در فروش به دست می آید و از حاشیه آن برای قیمت گذاری و کارایی عملیاتی شرکت میتوان استفاده کرد. مقاله پیشنهادی ما به شما افزایش سود کارخانه است.
با شرکت در دوره عالی رشد حسابداری تدبیر اصفهان به صورت کاملاً تخصصی و حرفه ای 5 سرفصل مهم و کاربردی در حسابداری شامل: مشاوره منابع انسانی، مشاورمالیاتی، تخصصی اکسل، حسابداری صنعتی، حسابرسی به شما دانش پذیران عزیز آموزش داده می شود
تکمیل جدول فروش
در شرکت های تولیدی بازرگانی برای انتقال اطلاعات فروش به جدول اظهارنامه باید کلیه اطلاعات را استخراج نمایید. این اطلاعات شامل: نوع کالا، مقدار و نرخ است. کالاهای فروش رفته به ترتیب بیشترین مبلغ فروش در جدول وارد کنید. چنانچه محصولات فرعی نیز به فروش رسانده اید به صورت یک مبلغ کلی در جدول وارد شود، سپس میزان مبلغ برگشتی و تخفیفات فروش را کسر کنید و در نهایت فروش خالص به جدول سود وزیان انتقال یابد.
جدول درآمد حاصل از خدمات
در شرکت های خدماتی درآمد آنها تحت عنوان حساب درآمد حاصل از خدمات ارایه شده است و در شرکت های پیمانکاری حساب درآمد ناخالص پیمانکاری ثبت می شود. برای انتقال این حساب به جدول درآمد حاصل از خدمات اظهارنامه باید اطلاعات هر قرارداد یا پروژه را به تفکیک استخراج کنید و درجدول شماره 23 اظهارنامه وارد کنید. که شامل نام کارفرما، شناسه یا شماره ملی، موضوع قرارداد، مبلغ کار گواهی شده صورت وضعیت ها، پیش دریافت، علی الحساب، صورت وضعیت، مالیات تکلیفی مکسوره و درآمد شناسایی شده است.
مبلغ کار گواهی شده صورت وضعیت در واقع همان مبلغ صورت وضعیت تایید شده توسط کارفرما است. جمع پیش دریافت مستهلک نشده و علی الحساب دریافتی مربوط به یک قرار داد را تجمعی ثبت کنید، و کل مبلغ مالیاتی که از صورت وضعیت ها کسر گردیده را در قسمت مالیات تکلیفی مکسوره وارد کنید، این مبلغ در نهایت باید در جدول شماره 13 اظهارنامه نیز وارد شود تا از کل مالیات پرداختی کسر گردد.
تعریف سود عملیاتی
این سود یک نسبت سودآوری یا عملکرد است که نشان دهنده درصد سود یک شرکت از عملیات خود، قبل از کسر مالیات و هزینه های بهره است. با تقسیم این سود بر کل درآمد و بیان درصد محاسبه می شود. این سود قبل از بهره و مالیات نیز شناخته می شود.
این سود در صنایع مختلف متفاوت است و اغلب به عنوان معیاری برای مقایسه یک شرکت در برابر شرکت های مشابه در همان صنعت استفاده می شود. این می تواند عملکردهای برتر در یک صنعت را آشکار کند و نشان دهد که چرا یک شرکت خاص بهتر عمل می کند یا عقب تر از همتایان خود است.
نحوه محاسبه
چگونه می توان سود عملیاتی را محاسبه کرد؟
این سود با کسر تمام، استهلاک و کلیه هزینه های عملیاتی مربوطه از کل درآمدها محاسبه می شود. هزینه های عملیاتی شامل هزینه های یک شرکت فراتر از هزینه های مستقیم تولید است. مانند حقوق و مزایا، اجاره و هزینه های سربار مرتبط، هزینه های تحقیق و توسعه و غیره. محاسبه این سود، درصد سود عملیاتی حاصل از کل درآمد است.
نحوه استفاده
چگونه از سود عملیاتی استفاده کنیم؟
سود عملیاتی با سود خالص به عنوان معیاری برای میزان سودآوری شرکت متفاوت است. تفاوت در این است که اولی صرفاً بر اساس عملیات خود با حذف هزینه تامین مالی پرداخت سود و مالیات است.
یک مثال از نحوه استفاده از این معیار سود، وضعیت خریدار با توجه به خرید با اهرم است. هنگامی که خریدار شرکت مورد نظر را تجزیه و تحلیل می کند، آنها به دنبال بهبودهای بالقوه ای هستند که می توانند در عملیات ایجاد کنند. سود عملیاتی بینشی را در مورد عملکرد خوب شرکت هدف در مقایسه با همتایان خود ارائه می دهد. به ویژه اینکه چگونه یک شرکت هزینه های خود را به نحو احسن مدیریت می کند تا سوددهی را به حداکثر برساند. حذف سود و مالیات مفید است، زیرا یک خرید با نفوذ بالا می تواند بدهی کاملاً جدیدی به شرکت وارد کند.
سود عملیاتی یک شرکت نشان می دهد که چقدر خوب مدیریت می شود. زیرا هزینه های عملیاتی مانند حقوق، اجاره و اجاره تجهیزات هزینه های متغیر هستند و نه هزینه های ثابت. ممکن است یک شرکت کنترل کمی بر هزینه های تولید مستقیم مانند: هزینه مواد اولیه مورد نیاز برای تولید محصولات شرکت داشته باشد. با این حال، مدیریت شرکت اختیار زیادی در زمینه هایی مانند: هزینه ای که برای اجاره دفتر، تجهیزات و نیروی انسانی انتخاب می کنند دارد. بنابراین، حاشیه سود عملیاتی یک شرکت در مقایسه با حاشیه سود ناخالص یا خالص معمولاً به عنوان یک شاخص برتر از قدرت تیم مدیریت یک شرکت در نظر گرفته می شود.
محدودیت ها
محدودیت های استفاده از نسبت سود عملیاتی
اختلاف در سود عملیاتی را می توان به عوامل مختلفی نسبت داد. به عنوان مثال، شرکتی که استراتژی برون سپاری را دنبال می کند، ممکن است سود متفاوتی نسبت به شرکتی که در داخل تولید می کند، گزارش دهد.
در مقایسه شرکتها، روش استهلاک ممکن است تغییراتی در سود عملیاتی ایجاد کند. شرکتی که از روش استهلاک موجودی دوبار کاهش استفاده می کند ممکن است، سود کمتری را گزارش کند که با گذشت زمان افزایش می یابد. حتی اگر تغییری در کارایی ایجاد نشود. اما شرکتی که از روش استهلاک مستقیم استفاده می کند، سود ثابت خواهد داشت مگر اینکه عامل دیگری نیز تغییر کند.
یک قاعده کلی این است که هنگام استفاده از این سود به عنوان تجزیه و تحلیل مقایسه بین همسالان، عواملی مانند موقعیت، اندازه شرکت، صنعت و مدل کسب و کار ثابت نگه داشته شوند. همچنین در نظر گرفتن سایر معیارهای سودآوری در کنار آن مانند: سود ناخالص یا سود خالص، و سایر معیارهای مالی مانند اهرم، بهره وری و نسبت ارزش بازار مفید است.
** به بیان ساده سود عملیاتی یک شرکت عبارت است از مجموع درآمدهای حاصل از فعالیت های تجاری اصلی آن شرکت برای یک دوره معین، بدون احتساب کسر بهره و مالیات. همچنین هرگونه سود حاصل از سرمایهگذاریهای جانبی، مانند: درآمدهای حاصل از کسبوکارهای دیگر را که یک شرکت در آن مشارکت دارد، مستثنی میکند. زیان عملیاتی نیز زمانی رخ میدهد که درآمد اصلی کسبوکار کمتر از هزینهها باشد.
در آموزشگاه حسابداری تدبیر میتوانید اطلاعات جامعی در مورد انواع سودها و هزینهها کسب کنید، پس با موسسه حسابداری تدبیر در تماس باشید.
سود و زیان عملیاتی و غیر عملیاتی سهام بورس چیست؟
هدف هر بنگاه اقتصادی کسب سود است. برای تعیین سود باید درآمدها و هزینههای شرکت شناسایی شوند. درآمدها میتوانند به صورت فروش نقد یا نسیه به دست آیند. هزینهها، جریانهای نقدی خروجی برای تولید درآمدها هستند. هزینهها نیز میتوانند نقد یا نسیه باشند. سود از تفاضل بین درآمدها و هزینهها به دست میآید. درصورتی که حجم هزینهها بیشتر از درآمدها باشد، شرکت زیان خواهد کرد. در این مقاله هدف تفکیک سود و زیان شرکتها به دو بخش عملیاتی و غیرعملیاتی است، اما پیش از آن لازم است، اجزای صورت سود و زیان به طور مجزا معرفی گردد و نتیجه فعالیت یک شرکت را در قالب میزان درآمد، هزینه و سود یا زیان در یک دوره مشخص زمانی نمایش میدهد. اقلام این صورت مالی به شرح زیر میباشند:
بسته به ماهیت فعالیت شرکت، صورت سود و زیان میتواند اقلام متفاوتی داشته باشد. صورت سود و زیان نمای شرکت را از دید روش کسب درآمد و چگونگی صرف هزینهها نشان میدهد. در ادامه تکتک اقلام آن بررسی میشوند.
درآمد
به صورت کلی درآمد عبارت است از افزایش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به آورده آنان مربوط میشود. درواقع فروش یا درآمد، ارزش کالاها و خدمات فروش رفته شرکت را نشان میدهد. انواع درآمدها به دو گروه طبقهبندی میشوند:
درآمدهایی هستند که درنتیجه فعالیت شرکت در راستای اساسنامه (موضوع فعالیت هر شرکت، هنگام تأسیس به وضوح در اساسنامه شرکت قیدشده است و یا در تصمیمات مجامع تغییر میکند). و باهدف نیل به منظور خاصی که برای آن به وجود آمده است، به دست میآیند. این دسته از درآمدها با توجه به اصل تداوم فعالیت شرکت، میتوانند جنبه دائمی و پایدار داشته باشند. استمرار رشد این گروه از درآمدها میتواند نقطه قوت شرکت باشد. درواقع، کلیه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام “عملیات اصلی” خود کسب نمایند، درآمدهای عملیاتی شرکت میباشند.
گروهی از درآمدهای شرکت که در قالب اهداف اساسنامه شرکت نیستند درآمدهای غیرعملیاتی نام دارند. مهمترین ویژگی این درآمدها آن است که عموماً تکرارپذیر نیستند. ناپایداراند و سود حاصل از آنها قابل برنامهریزی نیست. لازم به ذکر است که از دیدگاه حسابداری و نیز تحلیلی تفکیک این دو نوع درآمد (عملیاتی و غیرعملیاتی) بسیار اهمیت دارد که در انتها چرائی آن بررسی میگردد.
هزینهها
مفهوم کلی هزینهها عبارت است از کاهش در حقوق صاحبان سهام به جز مواردی که به ستانده آنان مربوط میشود. انواع هزینهها به شرح زیر است:
بهای تمامشده کالا
این گروه از هزینهها، هزینههایی هستند که شرکت برای تولید محصولات خودمصرف میکند. این هزینهها بهصورت مستقیم منتج به تولید گردیده و یا زمینههای لازم برای تولید را فراهم میکند. عناصر تشکیلدهنده بهای تمامشده کالا به شرح زیر میباشند:
- مواد اولیه مستقیم: مواد اولیه مستقیم بخش اصلی تولید محصول را تشکیل میدهند.
- دستمزد مستقیم تولیدی: حقوق و دستمزد پرداختی به پرسنل واحد تولید است که نتیجه عملکردشان مستقیماً منتج به تولید محصول میشود.
- سربار: سایر هزینههای تولیدی به غیر از مواد اولیه مستقیم و دستمزد را هزینههای سربار میگویند. به عنوان مثال هزینه تعمیرات و نگهداری ماشینآلات تولیدی. این گروه از هزینهها برای ادامه تولید موردنیاز هستند اما نمیتوان آنها را جز به جز به محصول خاصی تخصیص داد.
خالص سایر درآمدها و هزینههای عملیاتی
از آنجا که شرکت میتواند از فعالیتهای مختلف عملیاتی کسب درآمد نماید یا متحمل هزینه شود، منابع و هزینههای مربوط به سایر فعالیتهای عملیاتیِ متفاوت از مبالغ گزارششده در سرفصل فروش و بهای تمامشده، در این سرفصل به صورت جداگانه گزارش میشوند. “سایر هزینههای عملیاتی” در بردارنده هزینههای فروش، بازاریابی، هزینههای مالی و اداری شرکت هستند که ارتباط مستقیم با تولید شرکت ندارند اما امکان حذف آنها از سازمان هم وجود ندارد و از الزامات بقای سازمان هستند. خالص سایر درآمدها و هزینههای عملیاتی، ماحصل تفاوت سایر هزینههای عملیاتی از سایر درآمدهای عملیاتی است. «خالص سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی: شرکت میتواند از فعالیتهای غیرعملیاتی نیز کسب درآمد نماید یا متحمل هزینه شود. اینگونه مبالغ در این سرفصل نشان داده میشوند». به کلیه هزینههایی که در قالب هزینه بهای تمامشده کالا و هزینههای اداری، مالی، توزیع و فروش قرار نگیرد هزینههای غیرعملیاتی میگویند. این دسته از هزینهها دائمی نیستند و با نوع عملکرد شرکت مرتبط نیستند. خالص سایر درآمدها و هزینههای غیرعملیاتی، ماحصل تفاوت سایر هزینههای غیرعملیاتی از سایر درآمدهای غیرعملیاتی است.
هزینههای مالی
این گروه از هزینهها شامل هزینههای دریافت وام و تأمین مالی شرکت است. این هزینهها به دلیل اهمیت خاصی که دارند در طبقهبندی مستقلی آورده میشوند. بخش بزرگی از آنها شامل هزینه بهره و سایر هزینههای مرتبط با تحصیل وام است.
مالیات بر درآمد
عمده شرکتها طبق قانون باید بخشی از سود خود را به عنوان مالیات به دولت بپردازند. نرخ مالیات بسته به ماهیت کسب و کار، نوع سود عملیاتی فعالیت، چرخه عمر، نوع محصولات، رویه های حسابداری شرکتها و … متغیر خواهد بود. در ایران نرخ رایج مالیات برای شرکتهای غیر بورسی ۲۵% و برای شرکتهای بورسی ۲۲٫۵% است.
در این طبقهبندی، سعی شده است، اقلام صورت سود و زیان به تفکیک عملیاتی و غیرعملیاتی آورده شود، دلیل تفکیک فعالیتهای غیرعملیاتی از عملیاتی، شناسایی عملکرد واقعی شرکت است. در ادامه به توضیحات بیشتری از تفاوت این دو بخش میپردازیم:
همانطور که دیدیم، فعالیتهای عملیاتی و غیرعملیاتی معمولاً به شکل جداگانه در صورت سود و زیان گزارش میشوند. همه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام عملیات اصلی خود کسب میکنند، درآمدهای عملیاتی شرکت محسوب میشود. همچنین همه هزینههایی که در فرایند این درآمدهای عملیاتی ایجاد شوند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت هستند. سود یا زیان، تفاوت درآمدها و هزینههاست، لذا سود و زیان عملیاتی با در نظر گرفتن درآمد و هزینه بخش عملیاتی یک شرکت و سود یا زیان غیرعملیاتی با در نظر گرفتن درآمد و هزینه بخش غیرعملیاتی یک شرکت تعریف میگردد. سود غیرعملیاتی ناشی از فعالیتهای “غیرمرتبط با موضوع اصلی” شرکت است. معمولاً سود غیرعملیاتی مربوط به سود حاصل از فروش داراییهای غیرمنقول، سود حاصل از سرمایهگذاریها و سهام، سود حاصل از اوراق مشارکت و… میباشد که ممکن است بخشی از آن غیرمستمر باشد. برای مثال یک شرکت غیرمالی میتواند سود سهام یا سود حاصل از سرمایهگذاری در دیگر شرکتها را به عنوان درآمد غیرعملیاتی شناسایی نماید.
درآمد حاصل از سرمایهگذاری و هرگونه عایدی و زیان حاصل از فروش این اوراق بهادار میتواند جزئی از روند عادی کسب و کار چنین شرکتهایی باشند. حال اگر همین مثال در شرکتی که فعالیت اصلی آن مالی است بررسی گردد، درآمد حاصل از سرمایهگذاری و درآمدهای مالی جزء فعالیتهای عملیاتی آن محسوب میشوند. لذا آنچه اهمیت پیدا میکند آن است که نمیتوان تعریف ثابتی برای عملیاتی یا غیرعملیاتی بودن یکقلم درآمدی یا هزینهای ارائه داد و این موضوع بسته به فعالیت هر شرکت تعریف میگردد.سود عملیاتی نشاندهنده باقیمانده سود بعد از محاسبه تمام هزینههای عملیاتی مربوط به واحد تجاری است. علاوه بر بهای تمامشده کالای فروش رفته، هزینههای اداری، عمومی و هزینههایی نظیر اجاره و بیمه، حمل و نقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته میشوند. در حقیقت تمام هزینههایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری “ضروری” هستند، باید در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته شوند. درواقع سود عملیاتی “قابلیت سوددهی از بخش عملیاتی” یک واحد تجاری را مشخص میکند.
آنچه در تحلیل یک شرکت باید موردتوجه قرار بگیرد، آن است که سودهای عملیاتی معمولاً قابلیت اتکا و پایداری بیشتری نسبت به سودهای غیرعملیاتی دارند، لذا آنچه در یک شرکت اهمیت دارد آن است که از محل “عملیات اصلی” خود سودآور باشد، بررسی صورتهای مالی شرکتها نشان میدهد، در برخی موارد، شرکت از محل عملیات اصلی خود زیان زننده بوده و به مدد درآمدهای غیرعملیاتی همچون درآمد سرمایهگذاریها (با فرض غیرمالی بودن شرکت مدنظر) درنهایت توانسته سود خالص ایجاد کند. در بحث نسبتهای مالی سه نوع اصلی حاشیه سود ناخالص (مارجین ناخالص)، حاشیه سود عملیاتی (مارجین عملیاتی) و حاشیه سود خالص (مارجین خالص) بررسی میگردد. در مثال مذکور، حاشیه سود عملیاتی منفی بوده و حال آنکه به واسطه اضافه شدن درآمدهای سرمایهگذاری و جبران زیان در بخش غیرعملیاتی شرکت، حاشیه سود خالص مثبت است. درواقع آنچه اهمیت دارد این است که در بررسی یک شرکت تنها به سودآوری مقطع فعلی بسنده نشود و چگونگی ایجاد سود و محلهای آن به دقت آنالیز شود (تمام روندی که از مرحله فروش در صورت سود و زیان شروعشده تا رسیدن به سود خالص بررسی گردد). بدین ترتیب میتوان متوجه شد، سودآوری شرکت چقدر از محل فعالیتهای عملیاتی و چقدر از محل فعالیتهای غیرعملیاتی بوده و مهمتر از همه، چقدر در سالیان آتی “قابلیت تکرارپذیری” دارد. وجود منابع دیگر درآمدی که در این مقاله با درآمدهای غیرعملیاتی از آنها اسم بردیم نه تنها برای شرکت بد نیست، بلکه به شرط سرمایهگذاری صحیح و ایجاد جریانات نقدی ورودی مثبت، مفید نیز هست، در مثال عنوانشده شرکت از محل عملیات اصلی خود زیان زننده بود، هر شرکتی در طول عمر خود ممکن است به دلیل تغییرات برخی فاکتورها همچون نرخ سود عملیاتی فروش، تحریم، بهای تمامشده و… در مقاطعی با این شرایط روبرو شود، اما اگر زیانده بودن بخش عملیاتی شرکت در چندین سال مدام تکرار شود و سودآوری خالص نهائی شرکت بر پایه درآمدهای غیرعملیاتی بچرخد، شرکت در طولانیمدت دچار مشکل میگردد، به بیانی ساده، شرکت از فعالیت اصلی خود که به واسطه آن تأسیسشده است، توانایی “خلق ارزش” برای سهامداران خود را نخواهد داشت.
چطور با تخفیف کارمزد در صرافی های ارز دیجیتال ثبت نام کنیم؟
نام صرافی | تخفیف کارمزد | IP خارج از ایران | لینک ثبت نام |
---|---|---|---|
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز دارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
![]() | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
بیت ۲۴ | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
آبان تتر | دارد | نیاز ندارد | ثبت نام با تخفیف کارمزد |
توجه: با وجود اینکه دو صرافی کوینکس و کوکوین هر دو فعلا بدون نیاز به تغییر IP فعالیت میکنند اما بهتر است برای امنیت بیشتر از IP ثابت خارج از ایران استفاده کنید.
برای ورود به صرافی کوینکس حتما باید با IP خارج از ایران وارد شوید.
سود عملیاتی و غیر عملیاتی در حسابداری
سود عملیاتی و سود غیرعملیاتی مفاهیمی هستند که سهامداران برای تصمیمگیری درست در حوزه سرمایهگذاری بایستی پیرامون آنها بهطور دقیق اطلاعاتی داشته باشند. سود عملیاتی بهعنوان یک شاخص بسیار دقیق در مورد سودآفرینی بالقوه یک کسبوکار عمل میکند چراکه تمام فاکتورهای اضافه را از محاسبات حذف خواهد کرد. سود غیرعملیاتی برخلاف سود عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت می باشد. در این مقاله به هر دو خواهیم پرداخت و به سوالات کاربردی در این زمینه پاسخهای روشنی خواهیم داد. با ما تا انتهای این مقاله همراه باشید.
سود عملیاتی چیست ؟
سود عملیاتی نشاندهنده باقیمانده سود پس از محاسبه تمام هزینههای عملیاتی مربوط به واحد تجاری می باشد. علاوه بر بهای تمامشده کالای فروش رفته، هزینههای اداری، عمومی و هزینههایی نظیر اجاره و بیمه، حملونقل و کرایه در محاسبه سود عملیاتی در نظر گرفته میشوند. در حقیقت تمامی هزینههایی که برای حفظ فعالیت واحد تجاری ضروری هستند، باید در محاسبه این شاخص در نظر گرفته شوند.
سود عملیاتی مثل سود ناخالص در بردارنده بهرههای پرداختی بابت درآمد ناشی از سرمایهگذاریها، مالیات و بدهیها نخواهد شد. این شاخص قابلیت سوددهی عملیاتی یک واحد تجاری را مشخص مینماید. خوب است به این نکته توجه داشته باشید همه درآمدهایی که شرکتها از طریق انجام عملیات اصلی خود کسب میکنند، درآمدهای عملیاتی شرکت به حساب خواهد آمد. در نظر داشته باشید همه هزینههایی که در فرایند این درآمدهای عملیاتی به وجود می آیند، جزء هزینههای عملیاتی شرکت خواهند بود.
بعنوان مثال، درآمد بدست آمده از محل فروش اتومبیل برای یک کارخانه اتومبیل سازی، یک درآمد عملیاتی محسوب می شود اما درآمد حاصل از فروش یک ساختمان متعلق به همان کارخانه، درآمد عملیاتی به حساب نمی آید.
در نظر داشته باشید که سود عملیاتی بهعنوان یک شاخص بسیار دقیق در مورد سودآفرینی بالقوه یک کسبوکار عمل خواهد کرد زیرا تمام فاکتورهای اضافه را از محاسبات حذف مینماید. تمام هزینههایی که برای مدیریت و اجرای شرکت یا کسبوکار مذکور ضروری محسوب می شوند در این محاسبات لحاظ خواهند شد، به همین دلیل سود عملیاتی استهلاک مربوط به دارایی را در نظر میگیرد. بنابراین، سود عملیاتی با درآمد خالص تفاوت دارد و بهعلت استثنائاتی که در سود عملیاتی شرکت در نظر گرفته نمیشوند ممکن است سال به سال تغییر نماید. اگر شرکتی درآمد غیرعملیاتی نداشته باشد، آنگاه سود عملیاتی آن برابر با درآمد پیش از بهره و مالیات است.
فرمول محاسبه سود عملیاتی
برای بدست آوردن این شاخص میتوان از فرمول زیر استفاده کرد :
استهلاک – هزینههای عملیاتی – بهای تمام شده کالای فروش رفته – درآمد عملیاتی(فروش) = سود عملیاتی
اگر بخواهیم به شکل خلاصه تری هم فرمول بالا را ارائه کنیم میتوان به شکل زیر این فرمول را بیان کرد :
استهلاک – هزینههای عملیاتی – سود ناخالص = سود عملیاتی
درآمد عملیاتی چیست؟
درآمد عملیاتی شامل کلیه درآمدهای حاصل از فعالیت های اصلی کسب و کار میشود. به عنوان مثال یک شرکت ساختمانی را تصور کنید که مالک چندین قطعه ماشین آلات سنگین می باشد. اگر یک سال شرکت ساختمانی، دو خانه ساخته و سه قطعه ماشین آلاتی که در عملیات خود استفاده کرده را با سود بفروشد، تنها درآمد حاصل از دو خانه ساخته شده سودعملیاتی حساب خواهد شد.
کدام موارد در محاسبه سود عملیاتی حذف می شوند ؟
درآمد حاصل از فروش داراییها، خارج از مواردی که بهطور خاص در راستای اهداف اصلی کسبوکار فروخته میشوند، در سود عملیاتی لحاظ نمیشوند. علاوه بر این، سودی که از طریق مکانیسمهایی مانند حسابهای جاری یا بازار پول حاصل می شود نیز در سود عملیاتی لحاظ نمیگردد.
با اینکه حذف هزینههای تولید از کل درآمد عملیاتی، درکنار هر هزینهای مرتبط با استهلاک، به هنگام تعیین سود عملیاتی مجاز به شمار می رود، این محاسبات تعهدات و بدهیهایی که باید پرداخت شوند را در نظر نمیگیرند. حتی اگر این تعهدات و بدهیها بهطور مستقیم به توان شرکت جهت حفظ عملیات عادی کسبوکار مرتبط باشند.
همانطور که اشاره شد درآمد عملیاتی شامل درآمد سرمایهگذاری حاصل از سهام جزئی در یک شرکت دیگر نمیشود، حتی اگر درآمد سرمایهگذاری مذکور بهطور مستقیم به عملیات اصلی کسبوکار شرکت ثانویه مربوط باشد. علاوه بر این، فروش داراییهایی مانند املاک و مستغلات و تجهیزات تولیدی نیز در نظر گرفته نمیشود، زیرا این فروشها درواقع بخشی از عملیات اصلی شرکت نیستند.
استفاده از سود عملیاتی چه مزایا و معایبی دارد؟
این امکان وجود دارد که شرکتها سود عملیاتی خود را بهجای سود خالص ارائه نمایند؛ درحالیکه، سود خالص یک شرکت کسر سود و مالیات را نیز در نظر گرفته است. در مواردی که شرکت بدهی بسیار بالایی داشته باشد، سود عملیاتی وضعیت مالی شرکت را مثبتتر از سود خالص آن نشان میدهد. سود عملیاتی مثبت ممکن است بیانگر سود بالقوه کلی شرکت باشد، اما در واقع سودآوری را تضمین نخواهد کرد. شرکتی که بدهی فراوانی داشته باشد ممکن است سود عملیاتی مثبتی نشان دهد، درحالیکه بهطور همزمان دچار زیان خالص نیز هست. علاوه بر این، هزینههای لحاظ نشده ممکن است بزرگ باشند، تا حدی که سود عملیاتی شرکتی که سود خالص منفی دارد را مثبت گزارش کنند.
حاشیه سود عملیاتی چیست ؟
حاشیه سود عملیاتی، این نسبت از تقسیم سود عملیاتی به فروش حاصل میگردد. اقلام غیر عملیاتی همچون درآمد و هزینه بهره، سود و زیان واگذاری داراییها در محاسبه سود عملیاتی منظور نمیگردد. این نسبت معیار قویتری برای ارزیابی سودآوری و فروش است.
با در نظر گرفتن سود شرکت پیش از کسر مالیات، حاشیه سود عملیاتی، منعکسکننده موفقیت مدیریت شرکت در ایجاد سود از عملیات جاری شرکت محسوب میشود. این نسبت نشاندهنده این حقیقت است که به ازای هر واحد پولی، از فروش، چه میزان سود عملیاتی (سود پس از کسر هزینههای عملیاتی) عاید شرکت گردیده است. نسبتهای بالای حاشیه سود عملیاتی نشاندهنده توفیق مدیریت در کنترل هزینههای شرکت یا پیشی گرفتن رشد فروش شرکت به رشد هزینههای آن است.
حاشیه سود عملیاتی در عین حال امکان مقایسه سوددهی شرکتهایی که معمولاً هزینههای عملیاتی و بهای تمام شده کالای فروش رفته را افشا نمیکند، برای سهامداران فراهم کند. این نسبت معمولاً قابل اتکاءتر بهشمار میآید. زیرا کمتر مورد دستکاری توسط حقههای حسابداری قرار میگیرد. بهطور طبیعی به علت اینکه این نسبت شامل تمام هزینهها از جمله هزینههای فروش و هزینههای عملیاتی است، مقدار آن از حاشیه سود ناویژه کمتر می شود.
آیا درآمد حاصل از عملیات همان درآمد عملیاتی است؟
درآمد حاصل از عملکرد و درآمد عملیاتی یکسان است، اگرچه استفاده از آن ها ممکن است تفاوتهایی داشته باشد. درآمد حاصل از عملیات بیان کلی توصیف درآمدی است که شرکت از فعالیت های اصلی کسب و کار بدست خواهد آورد منهای هزینه های تولید شده برای درآمد. در واقع، درآمد عملیاتی معمولاً برای نشان دادن این سطح سود در صورت سود و زیان رسمی یک شرکت استفاده میگردد.
سود غیر عملیاتی چیست و چگونه محاسبه می شود ؟
سود غیر عملیاتی حاصل فعالیتهایی خواهد بود که مربوط به فعالیتهای اصلی شرکت نیستند. مانند سودی که از فروش داراییهای غیرمنقول بدست می آید. سود حاصل از سرمایهگذاریها و سهام، سود حاصل از اوراق مشارکت یا سپرده بانکی هم جزو سود غیر عملیاتی میباشد و ممکن است بخشی یا کلی از آن به صورت مستمر بدست نیاید و تنها در یک زمان محقق گردد؛ بنابراین سود غیرعملیاتی برخلاف سود عملیاتی ناشی از فعالیتهای غیرمرتبط با موضوع اصلی شرکت خواهد بود.
برای محاسبه سود غیر عملیاتی و غیر مستمر که ناشی از فروش داراییهای غیرمنقول هم هست باید درآمد حاصل از فروش دارایی ذکر شده را از بهای تمام شده تاریخی آن کم کرده تا سود غیرعملیاتی آن محاسبه گردد.
بعنوان مثال فرض کنید شرکتی محصولات متنوع دارد و آنها را به فروش می رساند و که سود حاصل از فروش آن محصولات طبیعتا سود عملیاتی محسوب خواهد شد. اما اگر این شرکت در بازار سرمایه هم سرمایه گذاری کرده باشد و از اآن طریق هم سودی محقق سازد، سود غیر عملیاتی خواهد بود.
فرمول محاسبه سود غیر عملیاتی
برای محاسبه سود غیرعملیاتی داراییها کافی است بهای تمامشده آنها را از درآمد حاصل از فروششان کسر کنیم تا سود غیرعملیاتی به راحتی محاسبه گردد. بعنوان مثال فرض کنید چنانچه یک شرکت تولیدی در سال 1401 یک زمین به ارزش 20 میلیارد تومان خریداری کرده باشد و در سال 1402 آن را با قیمت 25 میلیارد تومان بفروش برساند. این 5 میلیارد سود غیرعملیاتی محسوب میگردد.
روشهای تهیه سود و زیان عملیاتی و غیر عملیاتی چگونه است ؟
برای بدست آوردن سود و زیان عملیاتی و غیر عملیاتی دو روش وجود دارد.
- تک مرحله ای: در این روش ابتدا کلیه درآمدها یکجا آورده میشود و کلیه هزینهها را نیز از آن کم میکنیم که حاصل همان سود قبل از بهره و مالیات(EBIT) است که با کسر مالیات و بهره به سود یا زیان بعد از کسر مالیات یا همان سود یا زیان خالص خواهیم رسید.
- دو مرحلهای: در این روش ابتدا درآمدهای عملیاتی آورده شده در ادامه هزینههای عملیاتی از آن کسر میشود که به سود یا زیان عملیاتی میرسیم در مرحله بعد هزینههای غیرعملیاتی از درآمدهای غیر عملیاتی کسر میشود. درنهایت به سود و زیان قبل از کسر مالیات میرسیم که با کسر مالیات و بهره سود و زیان ویژه(خالص) خواهیم رسید. که جزء مهمترین بخشهای صورت حساب سود و زیان محسوب میشود چراکه نتیجه فعالیت یک واحد تجاری را نشان میدهد که آیا واحد تجاری در طول دوره مالی فعالیتش سودآور بوده است یا خیر.
حالا دیگر تفاوت سود عملیاتی و سود غیر عملیاتی را میدانید
در این مقاله به وضوح توضیح دادیم که سود عملیاتی حاصل کسر هزینههای عملیاتی از درآمدهای عملیاتی است. درحالیکه برای سود غیر عملیاتی این چنین نیست و سود غیر عملیاتی سودی است که شرکت از فعالیتهای اصلی خود کسب نکرده و حاصل فعالیتهای غیرعملیاتی شرکت است. درواقع سود عملیاتی همیشگی و مستمر است اما سود غیرعملیاتی همیشگی و مستمر نخواهد بود
در این مقاله درباره نحوه و فرمول محاسبه سود عملیاتی و غیر عملیاتی صحبت کردیم و اشاره شد که هر کدام از آنها طی چه مراحلی حساب می شوند. در این مطلب تلاش کردیم درباره اکثر اصطلاحات مرتبط با سود عملیاتی با شما صحبت کنیم. گروه نرم افزار حسابداری محک بهترین ها را برای شما آرزومند سود عملیاتی است.
سود عملیاتی و غیر عملیاتی
میخواهم با شما در ارتباط با سود عملیاتی و غیرعملیاتی صحبت کنم. موردی که شاید بارها در سرفصل صورت های مالی دیده باشید ولی خب تفاوت آن و اینکه چه نکاتی رو در ارتباط با آن باید در نظر بگیرید رو ندونید و اینکه یک مقدار امروز مفصل درمورد این موضوع با همدیگر صحبت کنیم.
خیلی مهم هست که ما بدونیم در صورت های مالی باید سودهای عملیاتی را لحاظ کنیم یا سودهای غیر عملیاتی را و چه تفاوت هایی دارند و چه نکات متفاوتی نسبت بهم دارند.
اول از تعریفش شروع کنیم؛
سود عملیاتی، سودیست که حاصل عملیات شرکت است. درواقع اگر یک شرکت خودروسازی را مورد بررسی قرار میدهیم، عملیات آن شرکت میشود تولید خودرو، یک شرکت فولادی میشود تولید ورق ها یا پروفیل های فولادی. یک شرکت پتروشیمی، محصولات پتروشیمی و همین ترتیب این موضوع میتواند بسط پیدا کند.
مجموعه سودی که حاصل میشود از فعالیت های آن شرکت، فعالیت های مرتبط با حوزه فعالیت آن شرکت رو اصطلاحا سود عملیاتی میگوییم. درواقع درآمدهای حاصله منهای هزینه های استفاده شده برای تولید. به عنوان مثال هزینه های خط تولید، هزینه سود عملیاتی های اجاره، هزینه های حمل و نقل، همه این هزینه هایی که مربوط به تولید هست را باید در نظر بگیریم، از طرف دیگر فروش محصولات را هم باید به عنوان درآمد اخذ کنیم و با کسر این دو به سود حاصل از عملیات مرتبط با شرکت برسیم.
سود غیر عملیاتی چیست؟ سود غیر عملیاتی مربوط به عایدی شرکت غیر از عملیات آن شرکت است. یعنی اگر یک شرکتی یک سری سرمایه گذاری دارد مثلا ملکی رو خریداری کرده، در سپرده بانکی پولی رو دارد، یا اوراق مشارکتی خریداری کرده یا هر شکل دیگه ای از سرمایه گذاری و سودی که از این مسیر و از این منشا حاصل میشود رو اصطلاحا سود غیر عملیاتی میگوییم.
یعنی ده سال پیش مثلا یک ساختمانی رو یا یک دفتری را خریداری کرده شرکت به قیمت صد میلیون تومن. امروز همان ارزشش دو میلیارد تومن شده. این درواقع سود غیر عملیاتی نامیده میشود، ارتباطی به فعالیت های آن شرکت ندارد یعنی تفاوتی نمیکند که شرکت محصولش پتروشیمی باشد، خودروسازی باشد یا هر حوزه دیگه ای باشد. این سود غیر از عملیات شرکت حاصل شود.
حالا کدوم برای ما مثبت هست و از کدوم باید بیشتر استفاده کنیم؟ نکته حائز اهمیت برای ما سود عملیاتی هست. چرا؟ به خاطر اینکه سود عملیاتی رسالت آن شرکت را نشان میدهد.
فراموش نکنیم، ما وقتی داریم روی یک سهام سرمایه گذاری می کنیم، یعنی در واقع در پس ذهنمون اعتقادمان این است که این شرکت در آینده سوددهی دارد، این سوددهی از محل فعالیت های شرکت است. یعنی اگه یک شرکت خودروسازی احساس میکنیم که خودروهای بیشتری با قیمت بیشتری میفروشد و این سود ایجاد میکند و این سود رو به سهام دارانش بر میگرداند و همچنین هر حوزه دیگری.
پس عملا برای ما حوزه عملیاتی اون شرکت حائز اهمیت است. مضاف بر این، این نکته باید در نظر گرفته شود که سود غیر عملیاتی را هر مجموعه دیگری میتواند حاصل کند یعنی افراد حقیقی، حتی افراد حقوقی و هر مجموعه دیگری که روی آن ملک یا سپرده بانکی یا آن اوراق مشارکت سرمایه گذاری میکرد، میتوانسته آن نتیجه را حاصل کند، پس عملا نیازی به یک شرکت حالا خودروسازی یا پتروشیمی نبود . یعنی مزیت نسبی آن حوزه فعالیت در سود عملیاتی عملا خودش را نشان نمیدهد.
حالا نکته حائز اهمیت اینست که ما از این پارامتر استفاده کنیم و عملا سود عملیاتی برای ما موضوعیت بیشتری دارد و بیشتر مدنظر قرار دهیم.
ولی اینطوری نیست که از سود غیر عملیاتی کامل بگذریم، قطعا به آن هم نگاه میکنیم، یک شرکتی که دارائی های زیادی دارد میتواند اینها رو به پول تبدیل کند، نقدشَوندگی بالایی دارد، خود اینها هم میتواند جزء مزایای این شرکت به حساب بییاید.
ولی نکته حائز اهمیت این است که عموما سودهای غیر عملیاتی مستمر نیستند؛ یعنی ملکی که من دارم میفروشم یک بار فروش میرود، سودش در صورت های مالی لحاظ میشود و تمام میشود و درسال بعد همچین چیزی وجود ندارد. ولی سودهای حاصل از عملیات ، این خط تولید را اگر گسترش میدهیم، احتمالا سال آینده وضعیت بهتر از این میشود، یک خط تولید جدید اضافه میشود، میتوانیم درواقع رونق بدهیم و حجم فروش رو زیاد کنیم که این میتواند برای ما مزیت دوچندانی داشته باشد.
امیدوارم مباحثی که صحبت کردیم مفید فایده بوده باشد . اگر سوالی بود در بخش کامنت ها با من مطرح کنید و نظراتتون رو هم در کامنت ها خوشحال خواهم شد که ببینم و بتونم پاسخش رو بدم.